19 februari 2009

Omgaan met de crisis

Leren omgaan met een economische crisis blijkt voor velen nog moeilijk. Zo kun je bij een ondernemer met een struisvogelmentaliteit nu een cursus 'bikramyoga' gaan volgen. Ik vind dit soort berichten te bizar om zelfs maar op te zoeken wat dat is.

Anderen, zoals een cd-winkel in Den Haag, krimpen in door personeel te ontslaan en in een kleiner pand eenzaam de laatste jaren tot het pensioen uit te zingen.

En er komen weer sollicitatiecursussen. Dat is, mits vriendelijk geprijsd, ook geen slecht idee.

Verder beweren de supermarkten dat hun huismerken door de crisis populairder worden. Daar geloof ik niets van. Ze halen de A-merken gewoon uit de schappen om goedkoper te lijken. Maar als je echt goedkoop uit wilt zijn kun je beter naar Aldi of Lidl gaan dan het huismerk van ah door je strot te persen.

Er zijn dus nog maar weinig ondernemers die door hebben hoe je met een economische crisis moet omgaan. Ook het graaien is nog niet afgeschaft. "Liever failliet met een leuke bonus dan, net als iedereen, inleveren" denken de Rijkmannen onder ons nog steeds. Omgaan met een crisis is blijkbaar moeilijk.

1 opmerking:

Jan Bommerez zei

Deze crisis is echt anders dan alle andere

Deze crisis is zo anders dat terugvallen op ervaring en modellen fataal kan zijn. Toch is dat wat op grote en kleien schaal gebeurt. We zoeken zekerheid in het verleden terwijl deze crisis juist alle oude paradigma’s aan diggelen schiet. Het is niet meer houdbaar om te denken in lineaire oorzaakgevolg verbanden en simpele modellen. De door mensen gemaakte wereld lijkt steeds meer op de complexe natuur waar alles verbonden is met alles en waar enkelvoudige oorzaken niet bestaan. Lineaire oorzaken bestonden trouwens nooit tenzij in schoolboeken. Onze ouderwetse behoefte om dingen simpel te maken om ze begrijpbaar en beheersbaar te maken is ingehaald door de feiten. De wereld is onmiskenbaar complex en non-lineair. Ons denken daarentegen is nog altijd simplistisch en lineair. In plaats van de wereld te willen veranderen kunnen we beter naar ons achterhaalde denken kijken. Geen nieuwe wijn in oude zakken. De filosoof Bertrand Russell gaf een mooie metafoor om te illustreren hoe gevaarlijk ons lineair denken wel is en hoe we ons niet instellen op het onverwachte, wat trouwens steeds meer de norm wordt. Hij vergelijkt ons met de kalkoen die wordt gekweekt als Kerstmaal. Het beestje krijgt elke dag lekker eten en wordt goed verzorgd. Hij groeit en leeft in comfort. Alles kan alleen nog mooier worden op basis van de statistieken die allemaal opgaand zijn. Het lijkt wel op al die mooie stijgende BNP statistieken van de afgelopen jaren. De groei kon niet meer stoppen. Dan komt Kerstmis, onverwacht voor de kalkoen maar niet voor de slager. Zo was ook 9/11 onverwacht voor de hele wereld maar niet voor de terroristen die er al jaren mee bezig waren. Het is tijd dat we uit de kalkoenfase stappen en toegeven dat de realiteit niet in modellen en statistieken is te vatten. Er komen alleen nog meer onverwachte dingen . Het is tijd dat we oude denkmodellen afwerpen en eens wat interesse krijgen in chaostheorie, complexiteitswetenschap, onzekerheidskunde… Het is tijd om in te zien dat je vandaag veel meer hebt aan verbeelding dan aan kennis. Onze ontkenningsmechanismen zijn zo enorm dat we onszelf ermee in gevaar brengen. General Motors kan toch nooit failliet gaan? De banken kunnen toch niet echt omvallen? De regering doet wel wat… Is dat waar? Het opgeven van oude zekerheden hoeft geen probleem te zijn als we maar bereid willen zijn veel betere mogelijkheden te ontdekken. Als we maar bereid zijn het onbekende te omarmen in plaats van het te willen tegenhouden. Het onbekende is de wereld van de ongekende mogelijkheden en is onze grootste vriend. Onze oude hersenen geloven daar niets van want onbekend heet daar gevaarlijk. Het is waar je naar kijkt. Leef je tegen moeilijkheden of van uit mogelijkheden? Onze oude hersenen leven alleen maar tegen moeilijkheden. Laten we die nu eens wat rust geven en ons echt menselijk potentieel aanboren. Dit is het moment voor historische doorbraken. Dit is het moment voor een heel ander leven, zowel individueel, sociaal als globaal. Dit is het moment voor totaal andere relaties. Dit is het moment voor een grote bewustzijnssprong. Of als je je oude hersenen wilt geloven is het is een groot drama en is het einde van de wereld nabij… Als er ooit een tijd was voor ondernemerschap is het wel nu. Als er ooit een tijd was om mensen te helpen emotioneel op te groeien en hun creatieve potentieel te ontdekken is het wel nu. En toch gaan we instinctief de andere kant op: krimpen, angst zaaien, oude systemen trachten op te lappen. Dit is de keuze: overlevingsinstincten volgen of een keer echt bewust worden. Voor meer over nieuwe paradigma’s en non-lineaire systemen, zie mijn boek Door de Bomen het Bos Zien - ISBN-13: 9789086690466