Deze week is in Brussel de finale van de "Koningin Elisabeth wedstrijd voor piano". Zeer laat op de avond worden de hoogtepunten van dit fraaie concours uitgezonden op Canvas. Ik heb het een paar jaar niet gevolgd, omdat het te laat werd uitgezonden. Nu ben ik met prepensioen en kan (gedeeltelijk) kijken.
Wat mij dit jaar opvalt is niet alleen het kwalitatief hoogwaardige spel (want dat is er zeker!), maar ook de gelaatsuitdrukkingen van de finalisten. Volgens mij is het betrekkelijk nieuw dat de kandidaten vrijwel zonder uitzondering niet alleen met hun handen en hersens, maar ook met hun gezicht spelen.
Natuurlijk is het al sinds jaar en dag gebruikelijk dat de concentratie van pianisten (en andere musici) ook van hun gezichten af te lezen is. Dat zij daarbij soms een wat ongebruikelijke mimiek vertonen is begrijpelijk. Daar heb ik geen moeite mee.
Maar de finalisten van deze wedstrijd vertonen vrijwel zonder uitzondering een uitdrukking alsof ze een - pijnlijk - orgasme doormaken. Het is dan blijkbaar ook niet voor niets dat tegenwoordig de camera niet hoofdzakelijk op de handen, maar op het gezicht van de pianisten gericht is.
Maar die grimassen lijken mij (als amateur-pianist) echt niet nodig of gewenst. Sterker nog, het lijkt meer op een soort act, vergelijkbaar met wat Meg Ryan ooit deed in een cafetaria in een film waar ik nu even de titel van kwijt ben.
Ik krijg de indruk dat het aanleren dit muzikale orgasme een onderdeel is van de huidige lesmethoden op het hoogste niveau. Maar ik hoop dat dit onderdeel van de lessen snel weer verdwijnt. Het lijdt af, zowel voor het publiek als ongetwijfeld ook voor de kandidaten. Die kijken naar hun handen, maar zitten met een vertrokken blik op het gezicht met de ogen dicht. Alleen bij de moeilijkste passages doen ze hun ogen even open en kijken ze zoals je dat van een pianist(e) zou verwachten.
Waarom denk ik dat dit gewoon een act is en niets met concentratie te maken heeft? Omdat er tijdens de uitzendingen ook altijd een paar oude fragmenten vertoond worden. En daarin kijken de kandidaten gewoon zoals een pianist(e) altijd gekeken heeft.
Ik heb begrepen dat veel van de finalisten van dit jaar bij dezelfde leraar dan wel vanuit dezelfde "school" les hebben. Ik verdenk daarom de leraren ervan dat zij de dames (en heren) kandidaten deze grimassen aanleren. Erg jammer. Ik ga vanavond daarom toch maar liever naar de radio luisteren. Dan kan ik me beter concentreren op de muziek. En toch mis ik dan niet zoveel, want de camera wordt immers maar ongeveer de helft van de tijd op de handen gericht.
En wanneer ik naar de radio luister hoef ik ook niet te kijken tot half twee 's nachts. Want op de tv moeten eerst de dagelijkse soaps en andere belangrijke zaken afgewerkt worden voordat er tijd is voor cultuur.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten