25 oktober 2012

De gebreken van het auteursrecht

Er wordt de laatste tijd veel geschreven en gediscussieerd over het auteursrecht. Waarom vinden veel mensen ons auteursrecht onredelijk of onrechtvaardig?

In de eerste plats omdat het zo lang duurt. Iedereen begrijpt dat het redelijk is dat de werken van een auteur gedurende diens leven beschermd worden. Maar ook nog tientallen jaren na diens overlijden?

Een eenvoudige berekening, rekening houdend met de huidige levensverwachting, leert dat bijvoorbeeld de Harry Potter boeken of de songs van de Beatles over zo'n 100 jaar pas in het publieke domein terecht komen.

Agatha Christie heeft tijdens haar lange leven kennelijk een foutje gemaakt, want van haar omvangrijke oeuvre zijn nog maar twee boeken in het publieke domein.

En wie strijkt de auteursrechten eigenlijk op na het overlijden van de auteur en is dat begrijpelijk voor het publiek en wordt dat redelijk geacht?

Nee, dat vinden veel mensen, waaronder ondergetekende, onbegrijpelijk of onredelijk. En wanneer mensen iets onredelijk vinden gaan ze het ontduiken, meestal verder dan redelijk is. De Potter-boeken worden nu al, tijdens het hopelijk nog lange leven van de auteur, illegaal verspreid.

Nu kunnen auteursrecht-organisaties jammeren en dreigen zoveel ze willen of rechtszaken tegen burgers die daar weinig van begrijpen beginnen, maar daar bereiken ze nul komma nul mee.

De oorzaak van het schenden van auteursrechten zit er eenvoudig in dat men de duur ervan onredelijk acht.

Ik kom nogal eens in het Verre Oostem, en daar word je in openbare gelegenheden, tot de meest luxueuze hotels, doodgegooid met muziek uit (ongeveer) de jaren zestig van de vorige eeuw. En reken maar niet dat daar iets voor betaald wordt. Men vind het nu welletjes voor die stokoude muziek en vindt dat die nu best gespeeld mag worden.

Interessant is dat je bij (enigszins respectabele) openbare gelegenheden in het Verre Oosten geen recente nummers hoort. De uitvoerenden begrijpen en accepteren dat dat niet mag.

Conclusie: het auteursrecht is hard aan heroverweging toe.

In volgende bijdragen zal ik nog ingaan op - naar mijn mening - misstanden in en misbruik van (geldig) auteursrecht. Want de auteursrecht-hebbenden kunnen er ook wat van! Nu eerst maar eens de knuppel in het hoenderhok.

Geen opmerkingen: