23 december 2007

Poirot

Ik ben een redelijk grote fan van Hercule Poirot. Ik heb een aantal boeken waar hij in voorkomt gelezen, en diverse (zeg maar vele) afleveringen van de gelijknamige tv-serie gezien. Wat mij erg aan deze fictieve speurder boeit is zijn methode van werken. Die wordt al in het eerste boek waar hij in voorkomt besproken:

Poirot stelt bij het betreden van de plaats van het misdrijf altijd eerst alle (beschikbare) feiten vast. Het feitencomplex wordt later eventueel nog aangevuld met gegevens uit interviews, maar hij houdt zich strikt aan vaststaande feiten.

Zodra hij een theorie ontwikkeld heeft, toetst hij die aan alle beschikbare feiten. Hij bouwt er pas op door wanneer de theorie ook klopt met al die feiten. Is er maar één feit dat niet in de theorie past, dan verwerpt hij de theorie en ontwikkelt noodgedwongen een nieuwe. Hij verdoezelt dus niet dat ene feit dat niet in zijn theorie past.

En dat is nu zijn sterke punt. Wanneer politie en justitie diezelfde methode zouden volgen, zouden justitiële dwalingen vrijwel uitgesloten zijn (behalve natuurlijk in gevallen waarin er maar erg weinig vaststaande feiten zijn). En met name de beruchte "tunnelvisie" wordt door de werkmethode van Poirot uitgesloten. In gevallen waarin politie of justitie in zo'n tunnelvisie terecht komen klopt de theorie niet met alle feiten.

Uit dit stukje kunt u zien dat een fictieve detective wel degelijk waardevolle tips voor zijn niet-fictieve collega's heeft.

Neem nu de zaak tegen Lucia de B. Ik heb geen oordeel over de inhoud van de zaak, omdat ik er te weinig van weet. Mevrouw de B kan heel goed de dader zijn. Maar na wat ik er in de pers over gelezen heb ben ik ervan overtuigd dat in die zaak de theorie ("Lucia de B. is de dader") niet aan alle feiten getoetst is.. Er is volgens mij hier en daar een vaststaand feit onder het tapijt terecht gekomen is.

Wanneer in die zaak de methode-Poirot toegepast werd (wat na de heropening ongetwijfeld zal gebeuren) was een heropening niet nodig geweest.

Ook in de Deventer moordzaak lijkt een tunnelvisie aanwezig geweest te zijn, zowel bij justitie als bij opinie-onderzoeker de Hond, die zonder zich te zeer überhaupt goed in de feiten te verdiepen een dader aanwijst.

Misschien zouden de werkjes van Agatha Christie wel verplichte kost op de politieschool moeten zijn!

Geen opmerkingen: