De e-reader rukt in Nederland op, maar de verkoop van Nederlandse ebooks (ik gebruik de ingeburgerde Engelstalige term liever dan de niet echt erkende term "e-boeken") valt tegen.
Ja, vindt u het gek? Wanneer ik de ebook-versie koop van een recent uitgekomen nieuw boek betaal ik (als voorbeeld) niet € 19,95, maar € 16,95. Dat is veel te duur. Wie rekent mij voor dat de noodzakelijke kosten voor een boek zoals selectie, auteursrecht en redelijke winst € 16,95 bedragen, en het drukken, corrigeren van de drukproeven, binden en verspreiden van het fysieke boek slechts € 3,00 bedragen?
Een ebook hoeft niet gedrukt en verspreid te worden en het lift mee op de publiciteit van het papieren boek. (Ik heb tenminste nog nooit een advertentie gezien of gehoord die uitsluitend betrekking heeft op een ebook.) Zelf schat ik dat het drukken, corrigeren van drukproeven,binden en fysiek verspreiden ongeveer de helft uitmaken van de kosten van een boek. Wie het beter weet mag het zeggen. Het is dan ook een principieel onjuiste policy van de uitgevers om een slaatje te willen slaan uit de ebooks. En dat is nu dus terug te zien in de verkoopcijfers.
Kun je dan beter geen e-reader kopen? Nee hoor, er zijn tienduizenden legale gratis ebooks te krijgen. Gewoon van literatuur waarop het auteursrecht verlopen is of van (beginnende) auteurs die hun pennenvruchten gratis onder een Creative Commons licentie ter beschikking stellen. (Nederlandse auteurs die dit doen ben ik overigens nog niet tegengekomen.) En dan zijn er nog enigszins gevestigde auteurs die ook vrijwillig afstand doen van hun auteursrecht.
Waar zijn die gratis boeken uit het publieke domein dan te vinden? In de eerste plaats bij www.gutenberg.org. De boeken die daar ter beschikking gesteld worden zijn gescand en vervolgens met OCR-software in platte tekst omgezet, waarna de scans door vrijwilligers vergeleken zijn met de platte teksten. Deze boeken worden in verschillende formaten op de site van Gutenberg ter beschikking gesteld.
Sites als http://manybooks.net en http://www.feedbooks.com brengen deze boeken in vaak fraaier geformatteerde vorm in omloop, en ook in meer ebook-formaten. Zo hebt u gratis toegang tot een groot deel van de wereldliteratuur, tot aan ongeveer de helft van de vorige eeuw.
Gratis of goedkope boeken van beginnende hedendaagse auteurs zijn bijvoorbeeld te vinden op www.smashwords.com, maar ook op delen van de sites http://www.feedbooks.com en http://manybooks.net. En verspreid over het internet vindt u ook nog websites van auteurs die hun boeken (vrijwel) om niet ter beschikking stellen.
Daarnaast zij er nog sites - waarvan het legale karakter te betwijfelen is - waar je de allernieuwste ebooks van recente bestsellers kunt "lenen". Je download ze gewoon, leest ze op je e-reader en wist ze dan weer uit je collectie. Van dat soort sites geef ik geen url's. Overigens ben ik van mening dat je op dergelijke sites zonder gewetensbezwaren ebooks kunt ophalen van boeken die je voor de volle prijs in de boekhandel al eerder als papieren boek gekocht heb.
Tenslotte is DBNL.nl (digitale bibliotheek voor de Nederlandse Letteren) ook bezig de Nederlandse literatuur uit het publieke domein te digitaliseren. Kortom, er is genoeg keuze in ebooks!
En zijn al die boeken uit de wereldliteratuur en van beginnende auteurs u te min, ja, dan moet u naar de reguliere boekhandel en voor veel geld ebooks koppen voor vrijwel de prijs van een papieren boek. Maar in dat geval raad ik u aan om geen e-reader te kopen, maar gewoon papieren boeken. Want dan bent u met een e-reader (inclusief de aanschaf van dat apparaat) veel en veel duurder uit.
