IJsberen

Een paar dagen geleden was er op Animal Planet weer eens een fraaie BBC documentaire te zien over ijsberen. Deze fraaie dieren worden door de in gang zijnde klimaatverandering in helaas sterk hun leefomgeving bedreigd. Ze hebben namelijk het poolijs nodig om te kunnen jagen op zeerobben. Ze kunnen dat (nu nog) net gedurende een voldoende lange periode, maar die periode is nog maar net lang genoeg. In de winter eten zich zodanig vol, dat ze er de hele zomer tegen kunnen.

In de zomer kunnen ze nauwelijks voedsel vinden. Tijdens de zomer zijn ze namelijk gedwongen om aan land te gaan, waar ze niet op zeerobben kunnen jagen. Wanneer ze voldoende eten verzameld hebben in de winter is er niet zoveel voor hun te vrezen, maar wanneer ze in de zomer aan land ook voedsel gaan zoeken dreigt er gevaar. Wanneer ze ergens voedsel vinden zullen ze namelijk telkens naar die plaats terugkeren, en zodra ze door de mensen 'lastig' gevonden worden lopen ze gevaar voor hun leven. Vandaar het adagium "a fed bear is a dead bear", dat niet alleen voor bruine- en grizzlyberen geldt, maar ook voor ijsberen. Ze worden namelijk vaak eenvoudig afgeschoten wanneer de mensen hinder van ze ondervinden.

Toch zijn er plaatsen, in Alaska bijvoorbeeld, waar men een toeristische attractie van de ijsbeer heeft weten te maken. IJsbeerbestendige autobussen rijden naar de gebieden waar de dieren 's zomers hun heil zoeken en er blijkt veel belangstelling voor dit schouwspel te zijn. In die streken zal dan ook niet zo snel tot het bruut neerschieten van ijsberen worden overgegaan. Daar worden ze gevangen en naar een opvangcentrum gebracht wanneer ze 'hinderlijk' worden. Ze kunnen daar tot de winter blijven. Daar kunnen ze ook geoormerkt worden en kan er enig onderzoek aan de beesten gedaan worden. Ze krijgen in zo'n opvangcentrum overigens geen voedsel, maar alleen sneeuw. Dit alweer in verband met "a fed bear is a dead bear".

Uit het bovenstaande volgt dus eigenlijk al dat ijsberen - in tegenstelling tot hun bruine collega's - geen winterslaap doen. Juist in de winter zijn ze actief op zoek naar voedsel, maar tijdens de zomer houden ze zich enigszins rustig. De vrouwtjes graven zich met hun jongen overigens wel een aantal maanden diep in de sneeuw in, maar dat is geen winterslaap. Het is ter bescherming van de jongen. Net als bij andere beren is het mannetje een gevaar voor de jongen. Een mannelijke ijsbeer zou, wanneer hij een vrouwtje met jongen tegenkwam, de jongen doden, teneinde met de moeder te kunnen paren.

Het is te hopen dat de ijsbeer zich redt in de opwarmende noordpool. Dat gaat - zoals gezegd - nu nog maar ternauwernood. Uit de BBC documentaire bleek, dat enkele jaren geleden toen er een winter was die strenger was dan normaal, de dieren aanzienlijk gezonder waren in de zomer, en dat de jongen die in dat jaar geboren waren het aanzienlijk beter deden dan die uit een 'normaal' jaar. Het WNF heeft helaas de noodklok al geluid voor de ijsbeer.