07 december 2014

Gone with the Wind (het boek)

Onlangs heb ik het boek "Gone with the Wind" gelezen. Ongeveer 1000 bladzijden, maar dan heb je ook wat. We kennen natuurlijk allemaal de - waarschijnlijk - beroemdste film aller tijden met die naam, waarover hier nog een Blog post te verwachten is, maar ik kan nu vast zeggen dat als je echt in detail wilt weten hoe de hoofdpersonen over hun gevoelens en de gebeurtenissen denken, en hoe ze precies in elkaar zitten, je het boek beslist moet lezen.

Dit boek is het enige boek van Margaret Mitchell, die weliswaar journalistieke ervaring had, maar uiteindelijk in één keer een bestseller van hoog gehalte kon schrijven, zelfs nog bekroond met de Pulitzer Prize.

Om een bekend vooroordeel eerst maar te weerleggen: het is geen vrouwenroman en zeker geen keukenmeidenroman. Het is een goed in elkaar zittend epos over Scarlett O'Hara, voor tijdens en na de Amerikaanse burgeroorlog.

Het boek is erg goed geschreven en bevat daarnaast ook veel informatie over de Amerikaanse burgeroorlog, wat die bij de bevolking teweegbrengt en hoe de naweeën ervan gevoeld werden. Scarlett is aan het begin van het boek een verwend meisje uit een rijke familie. Ze woont op een plantage waar 100 slaven werken en ze doet weinig anders dan bals en andere feesten bezoeken, om zich te laten bewonderen. Aan het einde zit ze met drie mislukte huwelijken.

Tijdens de burgeroorlog leeft zij redelijk beschermd bij haar tante in Atlanta. Aan het einde van de oorlog vlucht ze naar haar voormalig ouderlijk huis en moet ze zich zien te handhaven. Ze leert voor het eerst armoede kennen.

Ze ontmoet al in het begin van het boek, en daarna door het hele boek heen, de opportunist Rhett Butler, waar ze een hekel aan heeft (of toch niet?), maar die wel altijd over een grote hoeveelheid geld beschikt en die haar perfect door heeft. Ik ga hier geen verdere details over het verhaal geven. U moet het zelf lezen. Het is niet voor niets het meest verkochte boek in Amerika.

De sfeertekening en de beschrijving van haar gedachten in de verschillende fasen waarin de hoofdpersoon terecht komt is perfect. Het boek zit qua dosering zo goed in elkaar, dat het moeilijk te bevatten is dat dit een debuutroman was. Tijdens de laatste vijf hoofdstukken is het zelfs absoluut onmogelijk om het boek weg te leggen.

We realiseren ons al vrij snel in het boek dat Scarlett een egoïstisch en verwend nest is en dat zij zich vrijwel uitsluitend voor geld interesseert. Zij weet dan ook haar drie huwelijken te laten mislukken, voor zover ze vooraf eigenlijk al niet wist dat ze die beter niet had kunnen sluiten. Maar geld is geld.

Verdere details ga ik niet geven. Er stort zich veel over haar heen en zelfs op de laatste bladzijde lijkt ze nog weinig van het leven begrepen te hebben.
Dit is het enige boek dat ik ooit gelezen heb waarin de hoofdpersoon onuitstaanbaar is en alleen haar eigen wensen en belangen ziet. Een ongebruikelijke keuze voor een hoofdpersoon van een epos dat 12 jaren beslaat!

Voor degenen die het einde onbevredigend vinden nog de opmerking dat de schrijfster het einde het eerst geschreven heeft en vervolgens de rest opgezet heeft om te laten zien hoe alles zo gekomen is. Een vervolg is voor Mitchell dan ook absoluut nooit aan de orde geweest. Zoals het afloopt moest het aflopen. Het is geen open einde waarna weer van alles kan gebeuren, nee Scarlett heeft alles zelf in de hand gehad, maar alle keuzes zo gemaakt als ze gedaan heeft, en zit dan met de gevolgen.

Lezen dat boek! Nadat ik het gelezen had ben ik de film gaan bekijken. Zie voor mijn indrukken daarvan een apart stuk in dit blog (in voorbereiding).

Smartphoneverslaving

Ik erger mij groen en geel aan het gebruik (of eigenlijk misbruik) van smartphones in restaurants en andere plaatsen waar je heen gaat om in elkaars gezelschap te zijn.

Op mijn recente vakantie in Thailand gingen we met een aantal familieleden van mijn vrouw uit eten. Hoewel mijn vrouw en ik ook graag regelmatig op onze telefoon kijken, doen we dat niet in restaurants. Je bent toch samen uit? Sommige familieleden van mijn vrouw denken daar helaas anders over, bleek op het eerder genoemde etentje.

We zaten met 8 personen aan tafel, en vier daarvan hebben geen moment aan de gezamenlijkheid deelgenomen en hebben de hele tijd met hun telefoon zitten spelen. En tijdens het eten ging dat gewoon door, en werd er af en toe met een hand wat voedsel genomen. Ik (en gelukkig ook mijn vrouw) heb mij (hebben ons) daaraan gruwelijk zitten ergeren. Los van het feit dat wij toch niet elke dag in Thailand zijn (en mijn schoonzusters hun zus dus niet vaak kunnen zien), is het gewoon irritant. Waarom zou je uit eten gaan met je familie als je tijdens het eten uitsluitend aandacht voor je telefoon hebt?

In Thailand is het chat-programma "Line" erg populair. Dat is net zoiets als "Whatsapp", maar dan wel een stuk opdringeriger. Elke keer als er een (flauwekul)bericht binnen komt verschijnt er een bijna schermvullende pop-up met een irritante ringtoon prominent in beeld. Je kunt zo'n Line bericht dus moeilijk missen. En bij mijn schoonzusters hoor je het binnenkomen van de vele berichten (kennelijk van levensbelang) elke 10 seconden of zo. Mijn vrouw heeft een uitgebreide familie. En bij zo'n opdringerige presentatie als bij Line moet je dan kennelijk onmiddellijk kijken en reageren.

Zelf heb ik dat Line ook een korte tijd op mijn telefoon gehad, maar dat was binnen twee weken over, nadat ik spamberichten begon te krijgen die een andere Line-gebruiker als afzender hadden. De beveiliging van je gegevens op de Line servers laat kennelijk nogal te wensen over of de persoonsgegevens worden aan spammers verkocht. Weg ermee dus, wat mij betreft.

Twee jongere familieleden waren niet alleen in Line verdiept, maar waren tegelijkertijd spelletjes, kennelijk verslavende spelletjes, aan het doen. Gezellig uitje! Het wonderlijke is dat de betrokkenen hun verslaving blijkbaar niet willen kennen of hem verdringen, want als je er een vriendelijke opmerking over maakt zeggen ze dat ze er nauwelijks naar kijken. Voer voor psychologen.

Ik had na deze ervaring alle begrip voor de policy van een gezellig café in Nederland, waar bordjes hangen met de tekst "Wij hebben geen WiFi. Praat eens met uw tafelgenoten"!